Köşe Yazı: Cilt Hakkında

Merhaba, 

On-onbeş yıl önce sadece konunun uzmanlarının bildiği ya da tozlu ansiklopedilerde yazılı kalan bilgilere artık internet sayesinde öyle kolay erişiyoruz ki! İnternete bayılıyorum. Ama bu sefer de aşırı bilgi kirliliği gözümüzün önünü tıkıyor, şöyle sade, kolay anlatılmış kısa öz bilgi arıyor insan.

Ödev yapmak için arama tarama yapan arkadaşları bir kenara bırakacak olursak, Sabun Atölye’nin bana ayırdığı bu köşede, bilimsel gerçekleri çocuklara uygun bir dille yazmak istiyorum. 

Cildimiz hakkında biraz temel bilgi ile başlayalım. En basit haliyle cilt, en büyük organımızdır, göz kapağından dirseğe çok farklı kalınlıklarda ve yapıdadır. Son derece esnektir, örneğin hamilelik döneminde inanılmaz şekilde gerilse de sağlam kalır.

Deri 2 katmandan oluşur. Alt katmanda Dermis denilen kat bulunur. Cildimiz bir yatak olsaydı, dermis döşek olurdu. 

Kıl kökleri, ter bezleri bu döşek tabakadadır. Ayrıca cildin elastikiyetini sağlayan (yaylı yatak gözünüzün önüne gelsin) Kolajen de burada üretilir ve kullanılır. Neme en çok ihtiyacı olan tabaka bu tabakadır. Kıl köklerinin diplerinde ise yağ bezleri bulunur ve burada üretilen sebum yani deri salgısı sürekli olarak üretilir ve kıl diplerinden üst deriye süzülür. 

Üst deri ise Epidermis olarak adlandırılır. Yatağı örten çarşaf gibi bütün dışımızı kaplar. Üstelik su geçirmez bir çarşaftır! Canlı deri hücreleri burada oluşur ve 28 gün içinde ölüp giderler.. Taze hücreler alttan gelirken üstteki deriyi iteler ve atmaya çalışır. Cildinize büyüteçle bakarsanız, bu kendi kendini onarabilen mükemmel çarşafın desenlerini ve mincik porlarını görebilirsiniz. 

Hücreler tuğla gibi dizilmiştir, aralardaki boşluklardan alt tabakaya ve alt tabakadan üst tabakaya geçitler vardır. Örneğin canlı kıl kökünden çıkan yeni kıl, derideki kendi yolundan dışarı çıkar. 

Yatağın altındaki baza da maalesef hiç sevmediğimiz yağlarımızın depolandığı yerdir 🙂 Ama o konuya hiç girmeyelim değil mi?

Bu hafta deri konusuna küçücük bir giriş yaptık. Bundan sonraki yazılarda da böyle küçük, tadımlık bilgiler olacak. Lütfen yorumlarınızı ve sorularınızı sihhatlerolsun@gmail.com adresime iletin. 

Güzel günler dilerim. 

Ecz. İpek Akarçay

İpek Sabun