Bu soru size inşallah tatmin edici bir şekilde cevaplayabilirim. Aceleciler için kısa cevap da hemen vermek istiyorum: EVET
Şimdi ama biraz daha detaylı bakalım ve umuyorum neden bu “tehlikeli” dedikodusu ortaya çıktı da anlatabilirim.
Titanyum dioksit nedir?
Titanyum dioksit doğada bulunun inorganik (C atomu içermeyen) kimyasaldır. Unutmayın hepsi kimyasal yanı bu herhangi bir değerlendirme değildir. Mineral grubuna aittir. Normal titanyum dioksit atıl olarak kabul edilir. Mineral yapısı nedenile doğada farklı ebatlı kümeleri olarak bulunur. Bu yapısı ışığı çok iyi yansıtır ve böyle beyaz rengi oluşuyor.
Kozmetik, ilaç, plastik, boya ve 2022’ye kada gıda endüstride kullanılır. Kullanım amacı bağlı farklı arındırma adımlardan geçiyor bazen laboratuvar ortamında da üretilir. Genel olarak bu hammadde doğadan türetilmiş, az işlem görmüş grubunu giriyor.
Titanyum dioksit organik ve doğal iddia için uygundur. Kozmetiklerde renk verici, dolgu malzeme ve fiziki güneş filtresi olarak kullanılır. Hem nano hem normal titanyum dioksit mesela Ecocert taraftan onaylı bir hammaddedir.
Kozmetik amaçlı için bir kaç kullanım üst sınırı bulundurur:
toz ürünlerde, mesela pudra vb %25’e kadar kabul edilir (nano & normal)
saç spreylerde genel kullanıcı için %1,4, profesyonel kullanıcı için %1,1 kabul edilir.
Not olarak aynı sınırları çinko oksit için de geçerlidir.
Bu büyük sınır farkı toz ve havada dağıtıma bağlıdır, her toz malzeme, un dahil mesela, soluma sistemimize girdiğimiz zamanı sıkıntı yaratabilir, özellikle bu ürünler ile çalışan meslekler için bu sıkıntılı. Akciğer yüksek miktarda yabancı malzeme girince farklı akciğer sorunları yol açabilir (astım kanseri kadar) bu yüzden ne zaman bir toz ile çalışıyorsanız mutlaka ağız bandı kullanın.
Şimdi bu nano konusuna bakalım
Nano kelime partikül boyu anlatır. Bir nano partikül 1 – 100 nm arasındadır. Ebat fikir verebilmek için saçlarımızın çapısı genelde 80000 nm’dır, yanı nano gerçekten çoook ufak bir şeydir.
Bu aşırı ufak boy nedenile nano partikülleri beyaz bir renk yaratmıyorlar ve kozmetik dünyası bunu çok sevindi. Nano partiküllerin endüstriyel kullanımı 70lerde başladı. Güneş kremlerde beyaz film artık yok.
Nano partikülleri farklı hammaddelerde de bulabilirsiniz, mesela çinko oksitte de.
Fakat zaman ile bir soru ortaya çıktı, böyle ufak bir parçası acaba vücuda girer mi? Girerse bir sorun yaratır mı?
Bu konu ilgili 80ler ve 90ler’de araştırmaları başladı.
Uzun ve çok detaylı araştırmaların sonuçu iki noktalar özellikle ortaya çıktı.
Dermal uygulamalarda – ciltte bir yarar ya da benzeri bir şey yoksa – derinin üst katmandan geçemiyor. Geçtiği miktarı belirgin bir etkisi göstermedi ama bilim adamları bir şey belirtiyorlar, ebat nedenile bir tepki yaratabilir ve biz onu henüz tespit edemiyoruz bu yüzden kozmetikleri için bir NANO sınırı koyuldu ve güvenlik değerlendirmede de yer alıyor. Nano partikül içeren ürünleri onu etikette NANO kelime ile belirtmesi gerekir.
Tekrarlamak istiyorum sorunlu noktası NANO ebatı, titanyum dioksit değildir. NANO çinko oksit ve diğer için aynı uyarıları bulunur.
E171 neden yasaklandı?
2022’ye kadar titanyum dioksit gıda katkı maddesi olarak yasaklandı ve bu durum bence bu “zararlı” dedikodunuz başlangıcıdır.
Yapan nano araştırmalar arasında da titanyum dioksitin gıda takviyesi olarak inceledi ve araştırmacılar ilginç bir şey buldular. Gıda takviyesi olarak normal titanyum dioksit kullanılır ve yukarıda yazdığım gibi farklı küme şekildeleri bulunur. Böyle tükettimiz titanyum dioksit atıl ve sındırdım sistemimizden sorunsuz çıkar fakat sındırımız sistemi çok başarılıdır ve bazen bu kümeleri nano ebatına kadar parçalanabilir. Bu durumda nano partikülleri barsaklarımıza zarar verebilir ve bu yüzden katkı madde olarak yasaklandı.
Tekrarlamak istiyorum sorunlu noktası NANO ebatı, titanyum dioksit değildir.
Titanyum dioksit yerinde Çinko oksit kullanamaz mıyım?
Bu sizden en sık gelen sorusu ve hayır demem gerekir.
Titanyum dioksit müthiş bir beyaz renk veriyor, aynı beyaz ton yakalamak için çinko oksit 2,5 katı kullanmanız gerekir. O çoğu formüller için uygun bir miktarı değildir.
Güneş koruyucu etkisi için çinko oksit yeterli değildir, mükemmel koruma için titanyum dioksit ile kullanması gerekir. Ama bu konuya hiç daha detaylı girmiyorum, çünkü biliyorsunuz ev yapımı güneş koruyucu güvenli değildir.
Sorularınız varsa yorum olarak bırakın 🙂